Ingbank tarafından hazırlanan , Sabancı Üniversitesi gözetiminde yürütülen ve saha araştırması IPSOS KMG tarafından yapılan Türkiye’nin Tasarruf Eğilimleri araştırması 2013 son çeyreğine göre güncellenmiş olup ilginç detaylar içermektedir.
2013. 3 çeyreğine ait değerlendirmelerimizi paylaştığımız rapor ile son döneme ait rapor arasında belirli kalemlerde ilginç değişiklik görülmektedir. Kentsel nüfusta yaşayanların tasarruf sahipliği oranında 2 puanlık düşüş dikkat çekmektedir. Bu oran 2013 3.çeyrekte %13,7 iken son çeyrekte %11,6’ya gerilemiştir. Küresel piyasalarda yaşanan belirsizlik ortamı, yurtiçi piyasalarda yaşanan siyasi ve ekonomik istikrarsızlık tasarruf sahiplerinin daha likit ve güvenli liman olarak gördükleri araçlara yöneldiklerini görüyoruz. Raporda belirtildiği üzere tasarruf yapan her 4 kişiden biri vadeli mevduat açmaktadır. Altını tercih edenler %18 ile bir önceki döeneme göre 3 puan artarken yastık altı TL ve döviz ise %19 olarak üst sıralarda yer almaktadır. Belirsizliğin yüksek olduğu dönemlerde geleceğe dönük tasarruf yapmak isteyenler aynı zamanda likit parada kaldıkları zaman güvenli liman arayışlarının güçlendiğini işaret etmektedir. Bu noktada BES kalemi öne çıkıyor. BES rakamları %17 seviyesinde yer alırken payı artmaya devam etmektedir.
Tasarruf oranın en az olduğu ülkelerden biri olan Türkiye ‘de(http://www4.cnnturk.com/2013/ekonomi/genel/11/30/en.az.tasarruf.orani.turkiyede/732724.0/) sürdürülebilir kalkınma ve büyüme için yatırım ve tasarrufların dengeli olması önem arz etmektedir. Tasarruf miktarınız ne kadar fazla ise dışarıdan gelen kaynağa ihtiyacınız o derece az oluyor. Bu konu da cari açık meselesini önemli derecede etkiliyor. İşte bu noktada bizim gibi gelişen ülkelerin tasarruf oranlarının artırılması büyük önem arz ediyor.
Raporun detayına yazımızın sonunda yer vereceğimden dolayı ana hatlarıyla dikkat çeken noktaları sizlerle paylaşmak istiyorum. Tasarruf sahiplerinin oranı %11,6 olup kentli nüfusun %88’inin tasarrufu bulunmamaktadır. Bir önceki döneme göre 2 puan azalan tasarruf sahipliği oranı yaşanan yurtiçi ve yurtdışı olaylardan önemli derecede etkilenmiş görülmektedir. Gelir yetersizliği tasarruf önündeki en önemli engel olup %72’lik paya sahiptir. İkinci sırada ise borçlardan dolayı tasarruf yapamadığı söyleyenler %11 iken çalışmadığı için tasarruf yapamayanların oranı ise %4’e yükselmiştir.
Gelelim tasarruf yapanların alışkanlıklarına. En çok tercih edilen tasarruf aracı TL Vadeli hesap olup geçen döneme göre %5 azalmış olmasına rağmen %27’lik paya sahiptir. TL vadeli hesabı %19 ile yastık altı döviz veya TL takip ederken altın veya diğer kıymetli metaller %18 ile takip sıralanmaktadır. %17 ile BES en fazla yatırım yapılan 4.ürün olarak dikkat çekilmektedir.
Piyasaları ve ekonomiyi anlama adına çok önemli bir çalışma olan Tasarruf Eğilimleri endeksi piyasanın ve yatırımcıların ne yöne gittiğini görme adına büyük fayda sağlamaktadır. Finans sektöründe çalışanlar için de bu raporun baş ucu rapor olarak saklanması gerektiğini düşünüyorum.
